De slag bij Kampen

Zondag 19 december 1926

De wedstrijd

De uitwedstrijd in 1926 tegen K.H.C. was er één, waar jaren later nog over gesproken zou worden. Het duel, welke werd gewonnen door P.E.C., zou in de slotfase worden ontsierd door een aanval van het K.H.C. publiek.

Doordat verschillende Eerste klasse wedstrijden wegens terreinafkeuringen waren afgelast, was er bijzonder veel publiek aanwezig. Wegens een gehavend P.E.C. was iedereen er eigenlijk vanuit gegaan dat K.H.C. niet voor de tweede keer dat seizoen zou verliezen van P.E.C. De thuiswedstrijd op  17 oktober 1926 was namelijk door doelpunten van Hendrik Jan Jansen, Jo Schellekens en Eef Admiraal met 3-1 gewonnen door de Zwollenaren. Deze verwachting leek vanaf het begin al uit te komen, want na de aftrap zetten de Kampenaren een geweldige druk waardoor P.E.C. alleen maar moest verdedigen. Naarmate de wedstrijd vorderde werd dit spelbeeld veranderd en kwam P.E.C., wegens een blunderende doelman Weijmer, op voorsprong. Uiteindelijk wist P.E.C. door “veel enthousiasme de overwinning uit het vuur te slepen”. Deze overwinning verliep echter niet zonder slag of stoot. Zo maakte Wim de Bruijn met zijn 2-3 het, zo zou later blijken, winnende doelpunt. Dit doelpunt zorgde voor een flinke stemmingswisseling bij het publiek, waardoor een paar veldwachters zich genoodzaakt voelden zich op het veld te begeven.

De laatste minuten van de wedstijd richtte P.E.C. zich voornamelijk op het verdedigen, om zo de twee punten mee naar Zwolle te kunnen nemen. Vlak voor het einde schopte K.H.C.-speler Manos, zonder dat de bal in de buurt was, tegen het been van Jan van der Gronden. Voor het publiek bleek deze schop een signaal te zijn om hun woede ook op de P.E.C.-spelers te uiten. Verschillende spelers werden aangevallen, waaronder Lourents van der Bend. Uiteindelijk werd er door een aanwezige verslaggever het volgende verslag gedaan:

Onverhoeds wordt hij door 10 tot 15 man van achteren aangevallen, waardoor hij op de grond komt te liggen en van alle kanten door een stel voetbalvlegels wordt geschopt en geslagen. Een Zwolsche chauffeur weet hem in zijn auto te trekken en weg te rijden, echter niet dan nadat de ruiten zijn stukgegooid en een drietal onverlaten op de treeplank staande, Van der Bend, die met beide handen de portieren vasthield, met een mes bedreigden. Successievelijk bergen zich spelers en supporters in gereed staande autobussen, die onderweg met stenen en modder bekogeld worden. Nadat Van der Bend in een hotel door een dokter onderzocht is, waarbij bleek dat hij verschillende verwondingen in de buik had opgelopen, terwijl ook de andere spelers van het nodige verband zijn voorzien, wordt onder politiegeleide de terugtocht naar het station ondernomen. Kamper politie heeft de Hofstraat afgezet en onder luid gejoel van een enorme mensenmenigte, die zich op alle hoeken de straten heeft opgesteld, trekken de Zwollenaren met wachtmeester Vos en een marechaussee voorop en eenige Kamper agenten in de achterhoede naar het station, begroet met allerlei verwensingen en bedreigingen. Op het station moest een agent nog een vechtlustige Kampenaar arresteren, waarna tot aller opluchting de terugtocht werd aanvaard. Nader vernemen wij nog, dat reeds heden door eenige op het terrein aanwezige N. V.B.-officials de zaak in Den Haag besproken wordt, zoodat we er wel spoedig meer van zullen hooren. Door verschillende personen is bij de marechaussee een aanklacht wegens mishandeling ingediend, waarnaar een onderzoek wordt ingesteld.

Van der Bend

In gesprek met Gerard Schutte van Meters Buutenspel herinnerde Lourents van der Bend in 1982 nog het volgende:

“We gingen met de trein naar Kampen en liepen dan naar hotel ‘De Moriaan’ achterin de Oudestraat. We wensten ons niet om te kleden in de hokketroep van K.H.C. (een onderdeel van de koude oorlog) en gingen, na ons in sportcostuum gestoken te hebben, met een Jan Plezier naar het veld. Een Jan Plezier’ was een groot rijtuig met voldoende plaats voor ons allen. We speelden de Kampenaren naar een 2-3 nederlaag en ik was degene, die de meeste Kampenaren bij de poot had! Na het laatste fluitsignaal kwam er een hele horde stevige sigarenmakers op me af en er ontstond inderdaad een hele veldslag. Ik kwam te vallen en werd geschopt en geslagen. Door een aantal politieagenten en een chauffeur van een auto van één van de onzen werd ik ontzet, waarna een dokter mij heeft onderzocht. Gelukkig werd het niet nodig geoordeeld om mij naar een ziekenhuis te brengen. Onder zware politiegeleide (de IJsselbrug werd helemaal afgezet) zijn wij vanaf De Moriaan naar het station teruggebracht. ‘Het vreemde is, dat de verstandhouding tussen de spelers van beide clubs altijd prima was!”

Gevolgen

Aangezien het voetballen op zondag in Kampen verboden was, werkte K.H.C. haar wedstrijden af op een terrein in IJsselmuiden. Na de ongeregeldheden tegen P.E.C. werd dit echter door burgermeester W. Meyer verboden.  

Op 28 januari 1927 werd er in lunchroom Beenen te Zwolle een vergadering gehouden van de door de N.V.B. ingestelde commissie van onderzoek. Deze commissie bestond uit de heren J. H. van Drooge (voorzitter), H. E. Hulsebos, A. Denkers en L. Boeljon. Daarnaast werden ook enkele leden van het bestuur van beide clubs, de scheidsrechter Ridder van Rappard, grensrechter Westerhof (k.H.C.) en enkele spelers van beide clubs verhoord. Van K.H.C. waren dat Mandos en Schemmekes. Vanuit P.E.C. stonden Eef Admiraal, Lourents van der Bend en Jan van der Gronden de commissie te woord.

* Wat de uitslag van dit onderzoek en de daaropvolgende uitspraak was, is helaas nog niet achterhaald….

** Via het Twitteraccount Voetbalvlegels is de straf uiteindelijk toch achterhaald: De politierechter in Zwolle heeft aanstichter Mandos van K.H.C. destijds vrijgesproken. Het jaar er na was het weer raak. Hij kreeg toen zelfs twee jaar schorsing. Mandos was een heethoofd, maar gezien zijn selecties voor Oost-Nederland een prima voetballer in die tijd.

Bekerwedstrijd

Een opvallend feitje is dat P.E.C. na deze ‘Slag bij Kampen’ in hetzelfde seizoen nog eens de uitwedstrijd tegen K.H.C. zou spelen. Dit keer niet in competitieverband, maar in de beker. Uiteindelijk werd deze wedstrijd gespeeld in Hattem en met 1-0 gewonnen door de Kampenaren.  

Opstellingen

De opstellingen van beide ploegen waren als volgt:

K.H.C. – Weijmer, D. Schinkel, Van Dijk Jr, Van Brugegn, W. Schinkel, Edink, Schemmekes, Westerveld, Mandos, Naberman en Plender.

P.E.C. – Berend Mulder, Wim Kaaks, Eef Admiraal, Jo Schellekens, Lourents van der Bend, Herman Eijsselsteijn, Wim de Bruijn, Huub Pallandt, Philip de Bruijn, Jan van der Gronden en Jan Manni.